Od 24 sierpnia 2024 r. wprowadzamy dla gospodarstw domowych i firm możliwość wyboru umowy z ceną dynamiczną energii elektrycznej, o których mowa w Prawie energetycznym [1].
[1] Ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1681, z 2024 r. poz. 859.)
Dynamiczne ceny energii odzwierciedlają wahania cen na rynku energii elektrycznej. Cena energii elektrycznej jest uzależniona od cen godzinowych na Rynku Dnia Następnego (RDN). Ceny te zmieniają się co godzinę, są więc różne w poszczególnych godzinach doby. Do notowań cen na RDN publikowanych przez Towarową Giełdę Energii S.A. klient musi doliczyć składnik cenotwórczy.
Kto może skorzystać z umowy z ceną dynamiczną
Umowa z ceną dynamiczną będzie dostępna dla dotychczasowych klientów, którzy posiadają licznik zdalnego odczytu. Taki sposób rozliczania wymaga zaangażowania klienta, dlatego jest odpowiedni dla osób, które chcą i potrafią planować pobór energii w ciągu doby w warunkach zmienności cen na RDN. W umowach z ceną dynamiczną rozliczenia odbywają się tylko w okresach jednomiesięcznych.
Wybór oferty z cenami dynamicznymi wiąże się z koniecznością zawarcia umowy z cenami dynamicznymi, ale bez konieczności zmiany taryfy. Klient może pozostać w dotychczasowej grupie taryfowej i być jednocześnie rozliczany według cen dynamicznych.
Warunki skorzystania z oferty
Licznik zdalnego odczytu
Klient musi mieć licznik zdalnego odczytu (LZO).
Zgoda na udostępnienie danych
Klient (klient indywidualny i prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą) musi wyrazić zgodę na przekazywanie - przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego do sprzedawcy - danych profilowych dotyczących zużycia energii.
Zgoda na ofertę
Klient musi wyrazić zgodę na korzystanie z oferty z ceną dynamiczną.
Jednomiesięczny cykl rozliczeniowy
Klient musi mieć jednomiesięczny cykl rozliczeniowy
Jeżeli klient chce w pełni wykorzystać możliwości jakie daje umowa z ceną dynamiczną, a tym samym zoptymalizować zużycie prądu może, we własnym zakresie, kupić poniższe urządzenia, co wiąże się z dodatkowymi kosztami:
1. Koszt zamontowania licznika zdalnego odczytu (LZO)
Jeżeli klient nie ma licznika zdalnego odczytu i chce go zamontować poza harmonogramem wyznaczonym przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego (OSD) poniesie koszty jego zamontowania.
2. Koszt zakupu urządzeń typu smart
Jeżeli klient chce zautomatyzować sterowanie pracą urządzeń elektrycznych, poniesie koszty zakupu urządzeń typu smart.
3. Koszt zakupu magazynu energii
Jeżeli klient chce optymalizować koszty i być niezależny od chwilowych skoków cen może kupić magazyn energii i ładować go w okresach niskich cen energii.
Korzyści z wyboru umowy z ceną dynamiczną
1. Wpływ na wysokość rachunków za prąd
Klient może obniżyć swoją cenę energii elektrycznej, a tym samym wysokość swoich rachunków za prąd, jeżeli:
- zmniejszy zużycie energii w godzinach, w których ceny są najwyższe,
- będzie korzystać z urządzeń elektrycznych wtedy, gdy ceny są najniższe.
W przeciwnym razie rachunki za prąd mogą wzrosnąć.
2. Elastyczność i kontrola
Aby zmaksymalizować oszczędności, klient będzie stale podejmować decyzje, czy w danym momencie będzie korzystne:
- włączanie urządzeń elektrycznych (zwłaszcza tych energochłonnych),
- wyłączanie urządzeń elektrycznych (zwłaszcza tych energochłonnych).
W sterowaniu włączaniem i wyłączaniem urządzeń elektrycznych pomogą inteligentne urządzenia typu smart.
3. Efektywne korzystanie z magazynów energii
Klient zaoszczędzi na kosztach, jeżeli:
- naładuje domowy magazyn energii w godzinach, w których cena jest najniższa,
- wykorzysta tę energię do podłączenia urządzeń, których praca jest niezbędna w godzinach wysokich cen energii.
Ryzyka związane z umową z cenami dynamicznymi
1. Ryzyko zmiennych i nieprzewidywalnych kosztów
Klient będzie rozliczany za zużytą energię po cenach, które zmieniają się wielokrotnie w ciągu dnia. Cena będzie uzależniona od aktualnych notowań cen energii na Rynku Dnia Następnego (RDN) na Towarowej Giełdzie Energii S.A.
Korzystanie z cen dynamicznych energii elektrycznej oznacza, że koszty energii mogą zmieniać się w krótkich odstępach czasu, w zależności od różnych czynników. Na zmianę cen może mieć wpływ pora dnia, pora roku, warunki pogodowe, ogólny popyt na energię czy dostępność zasobów energetycznych z odnawialnych źródeł energii (OZE).
Oznacza to, że ceny energii, a tym samym koszty, jakie poniesie klient, nie są stałe i przewidywalne. Może to prowadzić do niespodziewanych i nagłych wzrostów wysokości rachunków za energię.
Klient musi aktywnie monitorować ceny energii i zarządzać swoim zużyciem, co może być czasochłonne i skomplikowane. Klienci, którzy preferują stabilność i przewidywalność swoich rachunków za prąd, będą mieć trudności z przystosowaniem się do zmiennych cen.
Przykład: Wzrost zapotrzebowania na energię podczas fali upałów
W czasie fali upałów wiele gospodarstw domowych i firm używa klimatyzacji, co prowadzi do znaczącego wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną. Wysoki popyt powoduje wzrost cen energii. W takiej sytuacji, w godzinach szczytu, przeciętna cena w danej godzinie może wzrosnąć nawet trzykrotnie lub więcej.
2. Ryzyko braku oszczędności
Korzystanie z dynamicznych cen energii elektrycznej nie gwarantuje automatycznie oszczędności. Istnieje ryzyko, że – jeżeli klient nie będzie zarządzał zużyciem energii w sposób efektywny – jego rachunek za prąd będzie wyższy niż zazwyczaj.
Przykład: Nieskuteczne zarządzanie zużyciem energii
Jeśli klient nie monitoruje cen energii, nie potrafi skutecznie reagować na zmiany cen i korzysta z urządzeń elektrycznych w losowych godzinach, może to spowodować nieoptymalne zużycia energii i tym samym wzrost wysokości rachunku za prąd.
3. Ryzyko wystąpienia niespodziewanego wydarzenia
Niespodziewane wydarzenia mogą wpływać na ceny energii elektrycznej i powodować wzrost kosztów, które klient poniesie, gdy korzysta z dynamicznych cen.
Takie sytuacje są trudne do przewidzenia i mogą wynikać z różnych czynników, np. sytuacji kryzysowych czy pandemii.
Przykład: Sytuacje kryzysowe
Sytuacje kryzysowe, takie jak pandemia COVID-19 czy konflikty zbrojne, mogą wpływać na dostępność i cenę energii poprzez zakłócenia w łańcuchach dostaw i zmiany w popycie na energię. Te z kolei mogą prowadzić do niestabilności cen energii i nagłych wzrostów kosztów. W wyniku pandemii COVID-19 zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw spowodowały trudności w zaopatrzeniu elektrowni w niezbędne surowce. Dodatkowo, zmieniające się wzorce zużycia energii (więcej osób pracuje z domu) spowodowały wzrost zapotrzebowania na energię w nietypowych godzinach, co doprowadziło do wzrostu cen energii w niektórych okresach.
Słowniczek
- Rynek Dnia Następnego (RDN) to rynek spot dla energii elektrycznej w Polsce. Ceny energii elektrycznej na RDN publikowane są z gradacją godzinową i są codziennie aktualizowane (dla każdej godziny doby są ustalane nowe ceny jakie będą obowiązywały na następny dzień). Cena transakcji na RDN dla każdej godziny ustalana jest w dwóch sesjach (tzw. fixingach). Na RDN transakcje zawierane są przez 7 dni w tygodniu.
- Licznik zdalnego odczytu to licznik, który służy do pozyskiwania danych pomiarowych, umożliwia dwustronną komunikację z systemem teleinformatycznym Dystrybutora (OSD).
- Dane profilowe klienta to 15-minutowe dane pomiarowe, odczytywane z licznika zdalnego odczytu i przekazywane sprzedawcy przez OSD klienta.
- Magazyny energii działają na zasadzie gromadzenia nadwyżek energii elektrycznej. Dla zwiększenia efektywności powinny być ładowane w czasie, gdy ceny energii na rynku są niższe. Energia ta jest następnie przechowywana do momentu, gdy jej potrzeba, na przykład w przypadku konieczności korzystania z energii w czasie, gdy ceny na rynku są wyższe.
- Urządzenia smart to urządzenia elektroniczne za pomocą których można zautomatyzować niektóre czynności, takie jak uruchomienie innych urządzeń wyłącznie w określonych godzinach.