ABC bezpieczeństwa w sieci

Cyberbezpieczeństwo obejmuje działania mające na celu zabezpieczenie urządzeń podłączonych do internetu, tj. komputerów, laptopów, smartfonów czy tabletów. Jego celem jest zapobieganie cyberatakom, czyli przestępstwom internetowym. Stosowanie zasad bezpiecznego korzystania z internetu jest podstawą Twojego cyberbezpieczeństwa, a więc bezpieczeństwa Twoich danych wrażliwych i danych osobowych w internecie.

Phishing jest metodą oszustwa, w której przestępca podszywa się pod znaną instytucję lub firmę, by wyłudzić dane o użytkowniku internetu, np. numer konta bankowego i hasło, PIN do karty kredytowej. W tym celu wysyła wiadomość, w której nakłania odbiorcę do podjęcia określonych działań (np. wykonania przelewu, otwarcia załącznika). Phishing może mieć różne formy – szczególnie popularny jest smishing, czyli przestępstwo za pomocą wiadomości SMS i vishing, czyli wykorzystanie do oszustwa rozmowy telefonicznej.

Fałszywą informację możesz rozpoznać po nieprawidłowym adresie, z którego została wysłana wiadomość lub nieprawidłowej nazwie nadawcy (np. nazwa znanej firmy z literówką/błędem). Zwracaj uwagę, czy wiadomość nie zawiera błędów ortograficznych, stylistycznych, gramatycznych lub językowych. Szczególną ostrożność zachowaj, gdy w wiadomości znajduje się ponaglenie do zapłaty lub podania danych osobowych, a także zachęta do kliknięcia w link. Więcej informacji na temat rozpoznawania cyberataków znajdziesz na: lepiej.tauron.pl.

Cyberprzestępcy bazują na emocjach – zarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Starają się zrobić wszystko, by odbiorca popadł w euforię, np. na wieść o wygranej, lub zmartwił – gdy dostanie informację o niezapłaconym długu czy niedopełnieniu formalności. Są przebiegli – liczą, że ofiara zdąży zadziałać, zanim racjonalnie zastanowi się nad otrzymaną wiadomością. Dlatego, podczas korzystania z internetu, zachowaj czujność i ostrożność.

Internet jest cennym źródłem wiedzy, rozrywki oraz miejscem komunikacji. Jednak w przypadku dzieci może być również przestrzenią pełną zagrożeń. Dlatego tak ważne jest zapewnienie bezpieczeństwa dzieci w sieci. Najmłodsze dzieci powinny korzystać z internetu pod nadzorem osoby dorosłej, która może wybrać treści przyjazne i dostosowane do wieku dziecka. Małe dzieci nie powinny samodzielnie korzystać z portali społecznościowych, wyszukiwarek czy serwisów z nieograniczonym dostępem do filmów czy zdjęć. Wprowadzanie takich możliwości powinno odbywać się stopniowo. Ze starszymi dziećmi i młodzieżą warto ustalić zasady korzystania z internetu, m.in. ilość czasu spędzanego w sieci czy dozwolone strony internetowe. Warto rozmawiać z dzieckiem na temat treści, na jakie może natknąć się w internecie, i z których powinien zrezygnować. Najlepiej ustalić z dzieckiem, by informowało rodzica/opiekuna od razu gdy tylko na niepokojące go czy nieodpowiednie treści. Najmłodsi powinni wiedzieć, aby nigdy nie podawać nikomu swoich danych osobowych w internecie. Pomocą dla rodziców czy opiekunów w zapewnieniu bezpieczeństwa dzieci w internecie mogą być programy czy aplikacje do ochrony rodzicielskiej.

Jeżeli podejrzewasz, że otrzymałeś wiadomość od oszustów: nie klikaj w żadne linki, nie odpowiadaj na wiadomość i nie otwieraj załączników. Możesz zgłosić próbę oszustwa do CERT Polska. Instrukcję, jak to zrobić znajdziesz TUTAJ. Taką wiadomość możesz też zgłosić do instytucji, pod którą podszywają się cyberprzestępcy.