Wybór drogi zawodowej i budowanie kariery

14.12.2018
Kim chcesz być w przyszłości? Na to pytanie w prosty sposób odpowiadają dzieci, które marzą o byciu strażakiem, kosmonautą, lekarzem, czy gwiazdą filmową. Obserwujemy rzeczywistość od dzieciństwa, role społeczne i role zawodowe. Jednak w miarę rozwoju życia sytuacja coraz bardziej się zmienia i weryfikuje nasze plany.
Okazuje się bowiem, że każdy ma inne predyspozycje, osobowość zawodową, kompetencje i talenty. 
Z drugiej strony są wyobrażenia i osobiste cele, które każdy stawia sobie w życiu. Wybór szkoły i kierunku kształcenia to elementy, które kreują naszą drogę zawodową.

Z przeprowadzanych rokrocznie badań wynika, że mimo obiecującego trendu, nadal blisko 52% absolwentów szkół średnich wybiera kierunek studiów nieświadomie. Młode osoby stojące przed koniecznością wyboru dalszego kierunku kształcenia mają ogromny problem z podjęciem decyzji.  Po latach, ich późniejsze oczekiwania w kwestii zatrudnienia i wynagrodzenia nie są dostosowane do rynku pracy i odbiegają od ich wyobrażeń.

Wiedza, edukacja, rozwój

Realizowany przez TAURON Polska Energia projekt, w ramach Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja, Rozwój, w kompleksowy sposób stara się odpowiedzieć na pytanie, jak połączyć wiedzę przedsiębiorców z doświadczeniem nauczycieli i wsparciem poradnictwa zawodowego. To ostatnie bowiem, jest najbardziej zaniedbanym obszarem, w obowiązującym w Polsce  modelu edukacji. 

Przeprowadzone, na zlecenie TAURONA, badanie wśród doradców zawodowych Publicznych Służb Zatrudnienia pokazało, że ok. 90% ankietowanych doradców zawodowych posiada doświadczenie we współpracy ze szkołami zawodowymi, uczniami, Centrami Kształcenia Zawodowego bądź Centrami Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. 

W ramach takiej współpracy organizowane są m.in. dni otwarte, targi pracy i edukacji oraz tygodnie kariery. W większości szkół, funkcję doradcy zawodowego uczniów, pełni nauczyciel bądź wychowawca (46,7%). Dwóch na trzech ankietowanych pełniących tę funkcje (66,7%) uważa,  że rolą doradcy zawodowego jest bieżące monitorowanie rynku pracy oraz kierunkowa praca z uczniami w kształtowaniu ich ścieżki zawodowej.  

Doradca zawodowy

W opinii badanych, najważniejszym zadaniem doradcy zawodowego w szkole jest rozwój umiejętności, kwalifikacji i zainteresowań uczniów (65,3%). To również specjalista, który powinien służyć pomocą w wyborze kierunku kształcenia, uczelni, czy podjęcia zatrudnienia, zwłaszcza uczniom stojącym przed wyborem kolejnego etapu edukacji lub zawodu.

Tymczasem doradca zawodowy ma obecnie do wykorzystania zaledwie cztery godziny lekcyjne na pracę z jedną klasą, w jednym roku szkolnym. To niewiele, zwłaszcza że informacje potrzebne uczniom są bardzo zróżnicowane. Ci, którzy chcą kontynuować naukę w szkołach zawodowych i technikach, potrzebują bardziej praktycznych informacji związanych z rynkiem pracy, lokalizacją wybranych szkół, możliwością załatwienia akademika czy praktyk zawodowych. Gimnazjaliści, którzy wybierają licea, mają świadomość, że na podjęcie ostatecznych decyzji o wyborze zawodu będą mieli więcej czasu. Ważniejsze są dla nich informacje, które pozwalają im poznać własne mocne strony i ograniczenia. Niestety obecny model pracy doradcy zawodowego zakłada pracę z całą grupą uczniów i nie daje możliwości indywidualnej pracy, nad wypracowaniem najbliższej predyspozycji ucznia ścieżki kariery zawodowej.

W najbardziej rozwiniętych krajach UE doradztwo zawodowe zaczyna się właściwie od przedszkola i jest procesem trwającym praktycznie przez całe życie. Najnowsze trendy rynkowe zakładają konieczność zmiany zawodu nawet 7 razy w ciągu życia zawodowego (przy czym szacowana liczba zmian pracy dochodzi nawet do 20). Rola doradcy zawodowego nabiera coraz większego znaczenia także dla osób pracujących. Niedostosowanie kwalifikacji do wymagań rynku pracy, pociąga bowiem zbyt wysokie konsekwencje finansowe i społeczne.

Świadomy wybór 

Przeprowadzone przez TAURON badanie, to zaledwie etap diagnozy stanu obecnego oraz oczekiwań. Wyniki badania zaprezentowano 10 grudnia br. podczas Seminarium inaugurującego realizację projektu pn. „Wypracowanie modelu programu kształcenia zawodowego i praktycznego w branży elektryczno-energetycznej”.

W ramach projektu opracowane zostaną między innymi rekomendacje do modelu współpracy przedsiębiorców z doradcami zawodowymi, zakładające ścisłą kooperację i wsparcie w kreśleniu ścieżek zawodowych uczniów tak, by wybór kierunku kształcenia i przyszłego  zawodu nie był przypadkiem, ale świadomą i dojrzałą decyzją na kolejne lata życia. 

TAURON już od wielu lat angażuje się w budowanie świadomości na temat kluczowych w Grupie zawodów oraz roli odpowiednich kwalifikacji na rynku pracy. Podejmowane w tym celu inicjatywy dążą do tego, aby pokazywać młodzieży rzeczywiste warunki pracy oraz potrzeby pracodawcy, już na długo przed tym, zanim wybiorą oni swoją ścieżkę zawodową. Dobry wybór zawodu to wybór świadomy, uwzględniający zarówno kompetencje ucznia, ale także możliwości i szybko zmieniające się trendy rynku pracy.